Praktyczne sekretery - meble kryjące tajemnice

Wzrost znaczenia  edukacji sprawił, że meble do pisania coraz częściej zaczęły pojawiać się także we wnętrzach domostw należących do przedstawicieli klasy średniej. Dużą popularnością obok biurka  cieszyła się szczególnie sekretera. Wszystko ze względu na jej funkcjonalność. Sprzęt tego typu znany był już w XVI stuleciu, ale szczególną popularność zdobył w okresie biedermeieru. Dzięki kolumnowej budowie łatwo wkomponowywał się w całość pomieszczenia, oszczędzając jednocześnie przestrzeń, co nie było bez znaczenia w mieszkaniach ulokowanych w mieszczańskich kamienicach.

Sekretera to zazwyczaj mebel o sylwetce szafy zbliżony wielkością do małych szaf jednodrzwiowych, w dolnej części przypominający komodę, przeważnie z dwiema lub trzema szufladami i zaopatrzony w opuszczany pulpit. Niektóre wersje posiadały wysklepioną względem lica
podstawę oraz wysuwane blaty zamykane klapą o cylindrycznym kształcie. Te najwcześniejsze występowały w formie sekreter-kabinetów, na które składała się komoda i nadbudowa kabinetowa z licznymi przegródkami czy szufladkami. W miarę upowszechniania się książek komody-kabinety zastępowano stopniowo sekreterami-biblioteczkami, gdzie do typowej dla mebla podstawy dodawano w górnej części szafkę na książki.

W XVIII-wiecznych modelach spotyka się specjalne wysuwane podstawki na świece umieszczone pod drzwiczkami wierzchniego modułu. Miały one dostarczać niezbędnego do czytania światła. W niektórych krajach, jak np. w Danii, sekretery ustawiano w salonach, gdzie pełniły rolę kredensów, a w bocznych szafkach ich nadbudowy przechowywano sztućce i szkło. Te skrzyniowe meble 
w większości posiadały budowę segmentową – były podzielone na trzy części w układzie pionowym. Taka konstrukcja ułatwiała transport i wnoszenie, a także dawała możliwość wymiany jednego modułu na nowy w przypadku jego uszkodzenia lub zużycia. Kolekcjonerzy i znawcy tematu zwracają na to szczególna uwagę, ponieważ zdarza się, że dany mebel posiada jedną część pochodzącą
z innej epoki, wykonaną w odmiennym niż reszta stylu. Sekretery uchodziły często za symbol wysokiego statusu społecznego, dlatego bogato je ozdabiano, począwszy od markieterii, do egzotycznych fornirów o dekoracyjnym usłojeniu. W okresie empire na frontach dodawano apliki ze złoconego brązu. Te z czasów biedermeieru charakteryzowały się powściągliwością formy i prostotą. Późniejsze, z końca XIX wieku, cechowały bardziej wyszukane kształty oraz efektowne zwieńczenia. 

      

Najatrakcyjniejszą częą mebla są wnętrza ukryte za opuszczanym pulpitem podzielone na szereg drobnych szufladek, szafeczek i przegródek, często o frontach misternie zdobionych przez intarsje czy inkrustacje z kości lub masy perłowej. Rola sekretery, jak już wcześniej wspomniano, nie ograniczała się tylko do funkcji pulpitu do pisania. Był to mebel zarówno funkcjonalny, jak i pojemny, służący do przechowywania dokumentów, książek bądź szkła, ale także rodzaj domowej skrytki na kosztowności, tajne dokumenty czy listy miłosne. Jednym słowem rzeczy sekretne. Stąd też wzięła się nazwa mebla. Swoją praktyczność zawdzięcza on ukrytemu schowkowi, w który zaopatrzona była większość egzemplarzy. 

Tajemnicze skrytki funkcjonowały w postaci podwójnego dna lub ścianki albo w innej bardziej wymyślnej formie, niekiedy tak doskonale zamaskowanej, że tylko przypadek mógł doprowadzić do jej ujawnienia. Czasami natrafiano na nie dopiero przy okazji gruntownej renowacji mebla po nabyciu go przez nowego właściciela, a znaleziska często potrafiły być zaskakujące – od
drobnych monet po prawdziwe skarby. W dzisiejszych czasach nie brakuje wielbicieli sekreter. Tym bardziej że ich niewielkie gabaryty umożliwiają ustawienie mebli nawet w mieszkaniach o niewielkich powierzchniach. Funkcjonalnością niejednokrotnie przewyższają współczesne meble i doskonale wkomponowują się nie tylko w stylowe, ale i nowoczesne wnętrza, stanowiąc niezwykle oryginalny akcent.